Een aannemer is een onderneming die de verantwoordelijkheid op zich neemt om bouwactiviteiten te realiseren en te coördineren; de aannemer verzorgt, voor een in het contract bepaalde prijs en binnen een overeengekomen termijn, de levering van een volledig voltooid bouwwerk. De opdrachtgever of bouwheer kan op zijn beurt een architect of architectenbureau inschakelen, die het ontwerp en soms het toezicht op de bouwplaats voor zijn rekening neemt.
De accuboormachine is een schroevendraaier, die zijn voedingsspanning krijgt van een accu, of eigenlijk een oplaadbare batterij. De zwaardere varianten kunnen vaak ook worden gebruikt als lichte boormachine. Om in steen te boren zijn ze echter duidelijk minder geschikt. Zo'n machine wordt ook wel schroefboormachine genoemd. -------------------------------------------------------------------------------- De meeste accuschroevendraaiers hebben een snelspankop als boorhouder, waarin een bithouder kan worden bevestigd, zodat zonder gereedschap snel verschillende schroefbits kunnen worden geplaatst. Achter de kop is meestal een af te stellen slipkoppeling aangebracht. Er staat een verdeling op met cijfers. Deze cijfers geven een indicatie van het koppel, waarmee men wil werken. Hiermee kan men instellen met hoeveel kracht een schroef ingedraaid wordt. Het af te stellen koppel is afhankelijk van: de afmeting van de in te draaien schroef de hardheid van de ondergrond de hardheid van het te bevestigen onderdeel of materiaal. De slipkoppeling kan ook op niet slippen worden gesteld. Het symbool van een spiraalboortje geeft dit (meestal) aan. Deze stand wordt gebruikt als de machine als lichte boormachine wordt gebruikt.
AutoCAD is een CAD-programma dat is bedoeld om technische tekeningen te maken. Daarnaast biedt het de mogelijkheid om 3D-modellen te maken. Het is ontwikkeld door het Amerikaanse bedrijf Autodesk in samenwerking met en in opdracht van het Amerikaanse Ministerie van Defensie. In 1982 werd AutoCAD als commercieel product op de markt geïntroduceerd.
Een betontimmerman is een bouwvakker die bekistingen van hout of metaal maakt. In de (traditionele) bouw maakt hij de bekistingen volgens de aangeleverde vormtekeningen. Samen met de ijzervlechter, die het betonstaal op de juiste plaats monteert, geeft de betontimmerman dus vorm aan de betonnen bouwelementen, voornamelijk funderingen en de hoofdconstructie (kolommen, vloeren, liftkokers, wanden, balken en lateien) van gebouwen. Soms wordt de term bekister gebruikt als synoniem van betontimmerman.
Een betonstaalvlechter of ijzervlechter is een bouwvakker die op de bouwplaats wapeningen maakt voor betonconstructies zoals funderingen, vloeren, wanden, kolommen of lateien. De vlechter maakt wapeningstaven op maat door deze te knippen en te buigen. Hierna worden de verschillende wapeningsdelen door middel van ijzerdraad met elkaar verbonden (gevlochten). Vaak wordt de wapening in de werkplaats voorgefabriceerd en in elementen op de bouwplaats aangeleverd. De vlechter zorgt daar dan voor de assemblage van de verschillende elementen Vlechters werken vaak samen met de betontimmermannen die voor de bekisting zorgen.
Een boormachine is een machine om - veelal ronde - gaten in materialen te maken. Een ronddraaiende beitel, de boor, werkt materiaal weg waardoor in het materiaal een gat ontstaat. Een boormachine kan zo eenvoudig zijn als een handboor of zo gecompliceerd als een aangedreven boormachine, pneumatisch, hydraulisch, elektrisch of d.m.v. verbrandingsmotoren. Over het algemeen worden spiraalboren gebruikt om de gaten te boren. De spiralen dienen dan voor de afvoer van het verpulverde of verspaande materiaal. Uitzonderingen komen echter ook voor. Zo is een boor om de aardkorst te doorboren meestal voorzien van een driehoekige roterende boorkop waarbij de afvoer van het pulver door het inwendige van de boor plaats vindt. De meeste handboormachines zijn van een klopfunctie voorzien, om efficiënter door baksteen of beton te boren. De boor wordt dan krachtig heen-en-weer bewogen in de lengte van de boor. Door deze 'hamerslag' wordt het materiaal verpulverd, terwijl de roterende beweging deze afvoert. Zulke machines worden nog onderverdeeld in klopboormachines en boorhamers. Handboormachines worden vaak multifunctioneel uitgevoerd, zodat ze ook dienst kunnen doen als schroefboormachine, slijpmachine, drilboor, enz...
De volgende cijfers geven een beeld van de bouwnijverheidssector: Aantal bedrijven: 65.000 (jaar: 2001) Aantal aan de bouw verwante bedrijven: circa 20.000 Werkgelegenheid: 446.000 personen (inclusief kleine zelfstandigen) Aantal werknemers: 400.000 (6% van de werknemers in Nederland) Netto omzet: EUR 45 miljard (2000) De bouwnijverheid draagt zes procent aan het Bruto Binnenlands Product (BBP) van Nederland bij. Een groot aantal bedrijven in de bouw behoort tot het midden- en kleinbedrijf en er zijn erg veel zeer kleine bedrijven. Er bestaat een klein aantal grote concerns. Ongeveer vijfhonderd bedrijven maken deel uit van één van de twaalf grootste bouwconcerns. De bedrijven in de grond-, weg- en waterbouw verkrijgen 60% van hun omzet uit overheidsopdrachten. In 2000 gaf de overheid 5 miljard euro uit aan opdrachten voor grond-, weg- en waterbouw. Veel bedrijven in de bouw gaan voor grote opdrachten tijdelijke samenwerkingsverbanden aan. Dat wil zeggen dat twee of meer bedrijven samen een opdracht aannemen. Ook onderaanneming komt veel voor. Bijna een derde van het werk wordt uitbesteed aan onderaannemers, bijvoorbeeld aan een installatiebedrijf of hoveniersbedrijf. De meeste bouwbedrijven zijn regionaal actief en maar een paar bouwbedrijven opereren in heel Nederland. De bouwsector beschikt over een eigen dagblad dat dagelijks berichtgeving verricht over de bouw: Cobouw. Cobouw wordt sinds 1961 dagelijks uitgegeven, maar bestaat al sinds 1857.
Een cirkelzaag (of radiaalzaag) is een zaagblad in de vorm van een stalen schijf die met een motor tot een zeer hoog toerental wordt aangedreven. De schijf kan in een zaagtafel zijn gemonteerd waarover het te zagen materiaal wordt aangevoerd, of ingebouwd in een constructie samen met een elektromotor tot draagbare handcirkelzaag, die dus in tegenstelling tot een vaste cirkelzaag niet draait in een vaste staande tafel. Deze heeft een minder krachtige motor en kan ook dunner materiaal aan. Cirkelzaagbladen kunnen verschillende vormgevingen hebben, onder meer de diameter kan verschillen (normaal is ca. 25 cm, maar industriële cirkelzagen met veel grotere bladen bestaan ook). De maximale zaagdiepte wordt derhalve bepaald door de straal van het cirkelzaagblad. Een cirkelzaag die bedoeld is om latten, buizen, houten balken etc. door te zagen wordt ook wel een afkorter of afkortzaag genoemd.
Dakbedekking is een beschermende laag die op een plat of hellend dak wordt aangebracht, om dit waterdicht, sneeuwdicht en tochtvrij te maken. De dakbedekking moet liefst onbrandbaar, bestand tegen atmosferische invloeden, licht van gewicht en goed warmte isolerend zijn, alsmede weinig onderhoud vragen en eenvoudig zijn aan te brengen. Bij schuine of hellende daken zijn vorm en kleur van de dakbedekkingselementen van belang want zij bepalen uiteindelijk het esthetisch effect van het gebouw waarop ze zijn aangebracht. Bij platte daken speelt dit geen rol, wanneer de platte daken als terras worden gebruikt, worden aan de dakvloer speciale eisen gesteld. Platte daken vragen een geheel waterdichte bedekking. Bij hellende daken moeten de bedekkingselementen afwaterend zijn aangebracht, dat wil zeggen het water dient er van af te lopen zonder naar binnen te dringen, het dak is in letterlijke zin niet waterdicht. Verder is het van belang dat de dakbedekking dampdoorlatend is. Is dat niet het geval dan dient aan de binnenkant van de dakconstructie een dampremmende laag te worden aangebracht om te verhinderen dat woonvocht in de constructie dringt en condensatie veroorzaakt.
Een decoupeerzaag is een kort zaagblad (5 à 10 cm lang, ca. 1 cm breed) dat met een motor op en neer bewogen wordt. Het is geschikt om figuren te zagen uit materialen tot enkele centimeters dik. Je kunt er niet mee vlak langs een obstakel zagen, zoals een muur. Dan kan de ouderwetse schrobzaag uitkomst bieden of de reciprozaag. De machine wordt inclusief het zaagje eveneens decoupeerzaag genoemd. Er zijn verschillende soorten zaagjes te koop, voor verschillende toepassingen en materialen. De tanden van het zaagje verspanen het materiaal alleen als ze zich naar de machine toe bewegen. Er zijn zaagjes voor materiaal van hout, steenachtige materialen (bijvoorbeeld wandtegels), metaal, kunststof, enz. Deze zaagjes veroorzaken bij veel materialen langs de rand van de zaagsnede voor splinters en/of afbreken van materiaal, wat soms erg hinderlijk is i.v.m. verdere afwerking. Daarom kun je ook zaagjes kopen waarvan de tanden van de machine af zijn gericht. Dan zitten er aan de afwerkkant geen splinters. Bij deze zaagjes moet de machine wel stevig op het te zagen materiaal geduwd worden, anders gaat hij "springen". Er is ook keuze mogelijk uit grove en fijne tanden aan de zaag.
Een freesmachine is een machine voorzien van een frees waarmee verschillende materialen zoals staal, aluminium, kunststof, hout en andere materialen verspaand kunnen worden. Het is mogelijk om met een freesbank ingewikkelde vormen in materialen te maken zoals, sleuven, gaten, kottergaten, eilanden, kamers, enz.. Bij een freesbank, in tegenstelling tot bijvoorbeeld een draaibank, draait het gereedschap in plaats van het werkstuk. De machines zijn in 3 groepen te verdelen, horizontale, verticale en universele freesbanken. Het verschil tussen horizontaal en verticaal is de richting van de spil-as waarin het gereedschap wordt gespannen. De universele freesbank bevat een verdraaibare kop van de spil-as waarmee de spil-as in zowel horizontale als verticale richting kan worden geplaatst. Ook is het mogelijk om onder verschillende hoeken te werken. Ook zijn er freesbanken waarbij de opspantafel de mogelijk van draaien heeft. Als dit gebeurt in stappen van een aantal graden praten we over indextafels (indexeren); is er echter een verdraaiing van 0.001 graad mogelijk dan heten ze NC gestuurde tafels. Speciale universele freesbanken zijn de vijfassige waarbij zowel de spil als de tafel kunnen draaien. Als dit gelijktijdig NC gestuurd gebeurd praten we over vijfassigsimultaan frezen (toegepast op vlakken met bijvoorbeeld dubbele krommingen). Een frees (pièce = werkstuk, outil = werktuig)Een freesbank bestaat uit een spil-as waarmee het gereedschap aangedreven wordt en een opspangedeelte voor het werkstuk wat een bed heet. Op dit bed kun je met behulp van t-sleuven het werkstuk rechtstreeks of met een machineklem opspannen. Het bed kan verplaatst worden met spindels waarop een nonius is gemonteerd. Een nonius is een ronde schijf waarop een schaalverdeling is gegraveerd. Door tijdens het draaien van de spindel het aantal omwentelingen met de schaalverdeling te vermenigvuldigen wordt de afstand die verplaatst wordt uitgerekend. Tegenwoordig vindt digitale uitlezing plaats waarmee de directe absolute maten kunnen worden afgelezen. Er zijn 3 richtingen, assen, die belangrijk zijn voor de verplaatsing van het bed, De X-as, Y-as en de Z-as. Als je voor de freesbank gaat staan is de; X-as, de beweging van links naar rechts en terug. Y-as, de beweging van voor naar achteren en terug. Z-as, de beweging op en neer. Als je het over een freesbank hebt kun je spreken van "conventioneel" of CNC.
Een lintzaag is een zaag die bestaat uit een eindloos lintvormig zaagblad van enkele meters lengte dat om twee wielen van de lintzaagmachine heen wordt gespannen. Het onderste wiel (in verticale opstelling) wordt zo aangedreven dat het zaaglint van boven naar beneden door de zaagsnede in het werkstuk beweegt, zodat dit op de zaagtafel wordt gedrukt. Vroeger werden meerdere lintzagen met een waterrad aangedreven om boomstammen in planken te zagen. Tegenwoordig worden lintzagen aangedreven met behulp van een elektromotor. Het werkstuk wordt over een zaagtafel gevoerd, eventueel langs een geleideliniaal of -mal. Een lintzaag is geschikt om zeer lange zaagsneden mee te maken, om materialen met een grote dikte te zagen en om zaagsnedes met bochten te maken. Hoe smaller het lint, hoe kleiner de radius van deze bocht kan zijn. Er zijn machines die speciaal voor houtverspaning en voor kunststof (bijvoorbeeld matrassenschuim) bedoeld zijn, waarbij de wielen in het verticale vlak zijn opgesteld én machines met de horizontale opstelling, meestal bedoeld om metalen of kunststoffen af te korten. Bij de machines voor metaalbewerking is de zaagsnelheid betrekkelijk laag en dient het zaagblad door een koelvloeistof gekoeld te worden tijdens het zagen. De wielen zijn meestal voorzien van een rubberen rand ter bescherming van het zaagblad. Na vervanging van een zaaglint moet het bovenste wiel opnieuw worden gesteld: het wordt in hetzelfde vlak gebracht als het onderste wiel, zodat de zaag niet van het wiel afloopt en de zaagspanning optimaal is. Bij grote lintzagen, bijvoorbeeld in een houtzagerij, worden de linten met de hand opnieuw geslepen. Als bij een normale lintzaag het lint eenmaal bot is moet het vervangen worden, anders is het gevaar dat het lint breekt te groot.
De volgende materialen zijn belangrijk voor de bouw: zand - grind - hout - kalkzandsteen - baksteen - cement - specie - beton - staal - vlakglas - spouwglas - kunststof
Een metselaar is een vak- of ambachtsman die bakstenen of blokken natuursteen metselt. Een metselaar beschikt over divers gereedschap: Een metseltroffel, om de specie mee op de reeds gemetselde laag te spreiden tijdens het metselen. Troffels zijn er in diverse soorten en zowel voor links-als rechtshandigen. Een voegspijker, waarmee de voegspecie tussen de voegen wordt gebracht om het geheel mooi af te werken. Voegspijkers kunnen we verdelen in lintvoegspijker, voor de horizontale voegen en de stootvoegspijker voor de korte stukjes, de stootvoegen, ertussen. Een kaphamer, een hamer die aan de ene kant voorzien is van een vierkant vlak en aan de andere kant van een gebogen gedeelte, dat enigszins op een beitel lijkt. Met deze hamer kan hij stukken van de steen afslaan of anderszins bewerken. Ook kan hij met de vlakke kant op de sabel of de voegbeitel slaan. Een sabel, een stalen strip, die zo gevormd en geslepen is, dat de metselaar heel precies stenen kan behakken en bewerken. Een voegbeitel, ook wel klezoorbeitel genoemd. Deze lijkt op een koudbeitel, maar heeft een breed blad. De breedte hiervan kan variëren van 5 cm tot 10 cm. De snede is van beide zijden scherp geslepen. Hiermee kunnen stenen op maat gehakt worden, maar hij wordt ook gebruikt om voegen uit te hakken. Een dagge, een voegijzer om specie in het midden van een voeg van een streep te voorzien. Hierdoor lijkt een voeg smaller. Overig gereedschap dat een metselaar nodig heeft zijn een metseldraad, waterpas, duimstok, timmermanspotlood, schietlood, klauwhamer. Ook een bats, stoffer en nijptang kunnen goed van pas komen.
Een opzichter in de bouw vertegenwoordigt de opdrachtgever op de bouwplaats. Hij controleert en beoordeelt of er wordt voldaan aan het totale wensenpakket van de opdrachtgever. Hij rapporteert zijn bevindingen aan de directievoerder of de projectleider. Takenhet houden van toezicht op de kwaliteit van de uitvoering; het voeren van de complete bouwadministratie; het controleren van werktekeningen aan de hand van het bestek en bestektekeningen; het bewaken van de benodigde informatie, zoals tekeningenproductie, bemonstering en keurmerken; de keuring van bouwstoffen en onderdelen op de bouwplaats of de fabriek; het signaleren van afwijkingen en meer- en minderwerken; het voeren van besprekingen en o.a. aannemers, onderaannemers, bouw- en woningtoezicht en nutsbedrijven; het geven van leiding aan assistenten; het verzamelen van gegevens voor revisietekeningen het verzorgen van de eindoplevering.
VlakschuurmachineDeze bestaat uit een vlakke zool met een veerkrachtige laag rubber of kunststof, waarop een vel schuurpapier wordt geklemd. Deze zool is door middel van soepele rubber blokjes bevestigd onder het motorhuis. In het midden zit een excentriek op de as van de motor. Deze zorgt voor de trillende beweging van de schuurzool. Hiermee kunnen vlakke delen, zoals een deur of kozijnen, geschuurd worden. Bandschuurmachine Schuurbanden voor de bandschuurmachine BandschuurmachineIn tegenstelling tot een "gewone" vlakschuurmachine waarbij snelle bewegingen het schuren veroorzaken, bestaat de bandschuurmachine uit twee rollen. De ene wordt aangedreven door de elektromotor. Over deze rollen wordt een schuurband gespannen. Als men de machine in werking stelt maakt deze band een beweging als van een rupsband, waardoor deze gebruikt kan worden om te schuren. Deze machine is geschikt voor grotere materiaalafname en de kleinere werkstukken. Er is ook een handbandschuurmachine, waarbij de motor en het handvat boven de band zitten. Deze machine wordt over het te schuren oppervlak heen en weer bewogen. Excentrische schuurmachine Deze heeft een cirkelvormige vlakke zool met een veerkrachtige laag, waarop schuurpapier kan worden bevestigd. De zool zit met een excentriek gemonteerd op de as van de motor, waardoor een snel draaiende beweging ontstaat in combinatie met een excentrische beweging. De machine is geschikt voor snel en grof schuurwerk. Delta schuurmachine Naast de vlakschuurmachine kennen we de zogenaamde delta schuurmachine. Deze berust op hetzelfde principe en werking als de vlakschuurmachine, maar is veel kleiner uitgevoerd en heeft de vorm van een soort driehoek, met gebogen zijden. Hiermee is het mogelijk om op kleinere plekken en in hoeken te komen. Schotelschuurmachine Een schotelschuurmachine is een schuurmachine waarbij de schuurschijf een cirkelvorm heeft. Deze schijf is verticaal geplaatst. Vanaf de tafel wordt het werkstuk tegen de schuurschijf gedrukt.
Een stukadoor of stucwerker is een vakman die een afwerklaag van specie (of mortel) of gips aanbrengt op muren en plafonds. Dit kan dienen als bescherming of alleen ter verfraaiing. De afwerklaag kan bestaan uit pleister of specie van uiteenlopende samenstelling.Gereedschap van de stukadoor VloerplakspaanEen vloerplakspaan is een rechthoekig stuk platstaal, hierop zit een klein beugeltje gelast waarop het handvat zit bevestigd. De vloerplakspaan wordt zowel gebruikt om vloeren aan te strijken als om wanden en dergelijke glad te maken. Rubber schuurbordMet een rubber schuurbord wordt net als met een glad houten bord, muren glad gestreken. Met dit verschil dat door de rubberlaag een speciaal effect wordt verkregen. StukadoorstroffelEen stukadoortroffel is eigenlijk een hulpgereedschap en wordt gebruikt om de aangemaakte specie op het raapbord te doen. De troffel bestaat uit een trapezium vormig stuk plaatstaal waar een stukje staal is opgelast (arend) of aangesmeed dat onder een hoek van 90 graden is omgezet, hierop zit het handvat vast. PaleerijzerEen paleerijzer is een gereedschap dat wordt gebruikt voor het fijnere stucwerk. Het paleerijzer bestaat uit een stukje rond staal dat aan het ene uiteinde een platte punt heeft, als bij een schroevendraaier. De andere kant heeft ook een platte punt, maar loopt tevens spits toe. Zo kunnen verschillende handelingen met hetzelfde gereedschap worden uitgevoerd. Houten spaanDe houten spaan wordt gebruikt om de gipsspecie of kalk en gips pleisterspecie op de muur aan te brengen. Dit opbrengen wordt ook wel witpleisteren genoemd. De houten spaan bestaat uit een rechthoekige plank met aan een kant in het midden een handvat bevestigd. RaapspaanEen raapspaan is een stalen spaan dat uit een rechthoekig stuk plaatstaal bestaat met een ijzeren strip die onder een hoek van 90 graden is gelast, hierop zit het handvat vast. Een raapspaan wordt gebruikt zoals de naam al aangeeft voor het berapen van muren. SpackmesEen spackmes is een rechthoekig metalen blad met op de brede kant een handvat, hiermee kunnen muren gepleisterd worden. ReiEen rei is een langwerpig stuk aluminium of hout dat wordt gebruikt om muren die gesmeerd zijn vlak te trekken. De rei voor gips is gemaakt van aluminium en de rei voor kalkspecie of kalkmortel is van hout.
Het beroep tegelzetter is nauw verwant aan het vak van de metselaar en daar in feite ook uit voortgekomen. Een tegelzetter zet wandtegels en legt vloertegels. Dit kan worden gedaan door tegels in de mortel te drukken of te lijmen met speciale tegellijm.
De vandiktebank is een stationaire houtbewerkingsmachine om hout aan twee zijden zuiver op breedte en dikte te schaven. De beitelas bovenin de machine, met twee of vier beitels, wordt door een zware elektromotor aangedreven. Dezelfde motor drijft ook de aan- en afvoerwals aan, die voor en achter de beitelas zitten. Deze zorgen voor de doorvoer van het hout. Hieronder is een in hoogte verstelbaar blad aangebracht, waarin twee bladrollen zitten. Het hout wordt hierover doorgevoerd en aan de bovenzijde geschaafd. Aan de zijkant van de machine zit een stelwiel voor de hoogte en aan de voorzijde een schaalverdeling voor het aflezen van de te maken houtmaat. Om het hout zuiver haaks aan alle vier de zijden te schaven worden vaak vooraf met de vlakbank twee zijden (één breedte- en één diktezijde) van het hout geschaafd, waarna met de vandiktebank de andere twee zijden worden gedaan.
De beitelspleet wordt afgeschermd door een beweegbare beveiliging, meestal de beveiliging met parallelgeleiding. Een metalen klep dekt de spleet af. Deze eindigt bij de geleider in een opgebogen stuk, het oploopstuk. Het te schaven hout wordt hieronder geduwd en tilt de klep omhoog, zodat het hout kan worden doorgevoerd om het vlak te schaven. Het opgebogen stuk wijkt in V-vorm af van de geleider. Door het hout in deze V-vorm te duwen wijkt de klep af en kan het hout langs de geleider doorgevoerd worden om het haaks te schaven. De motoren hebben meestal een vermogen van 1,5 kW tot 5,5 kW. Vlakbanken met motoren op hoog vermogen dienen vaak in twee etappes opgestart te worden (via de ster- naar driehoekschakeling). De vlakbank staat nog bij veel bouwbedrijven en aannemers in de werkplaats. Ook in bedrijven voor houtbewerking, zoals timmerfabrieken en meubelmakerijen, en bij scholen waar houtbewerking gegeven wordt komen ze voor. Om het hout zuiver haaks aan alle vier de zijden te schaven worden vaak met de vlakbank twee zijden (één breedte- en één diktezijde) van het hout geschaafd, waarna met de vandiktebank de andere twee zijden worden gedaan. Bij een vlakvandiktebank zijn de vlak- en vandiktebank in dezelfde behuizing ondergebracht. Buiten het schaven van de zijden van het hout wordt de vlakbank ook wel gebruikt om sponningen in het hout te maken. Steeds meer wordt het hout geschaafd en geprofileerd met machines voorzien van meerdere schaafassen. Het hout wordt hiermee in één arbeidsgang bewerkt voor toepassing in het te maken product. Bijvoorbeeld: trappen, kozijnen, meubels en dergelijke. Bedrijven kunnen het hout ook geschaafd en geprofileerd kopen bij de houthandel. In dat geval is er in het bedrijf geen vlakbank meer nodig.
welkom op de site van In De Bouw heeft u vragen of mededelingen over bouw hier kunt u terecht.
Een zaag is een stuk gereedschap, een werktuig om materialen van bijvoorbeeld hout, natuursteen of metaal te bewerken. Het wordt gebruikt in veel beroepen, van timmerman tot chirurg. Een zaag heeft een getand, veelal metalen blad, het zogenaamde zaagblad, waarmee in het te bewerken materiaal een gleuf kan worden gemaakt. De iets uitstaande tanden van de zaag kerven in het materiaal en door de beweging van de zaag worden kleine spanen afgevoerd. De materiaaleigenschappen van het zaagblad en de vorm van de tanden zijn afgestemd op het te zagen materiaal. Bij machinaal zagen kan een blad worden gebruikt dat in de vorm van een gesloten lus is uitgevoerd, een lintzaag. Bij een rond blad spreekt men van een cirkelzaag. Een bus-vormige zaag is de gatenzaag. Een kettingzaag is onder meer van een ketting voorzien. In tegenstelling tot machinale zagen, die gewoonlijk in een richting beweging, wordt de handzaag heen en weer bewogen in het materiaal en zaagt, afhankelijk van de tanding bij de trek- of de duwbeweging, eventueel ook bij beide. Zagen voor steen kunnen tanden hebben, bij zachtere steensoorten, of bezet zijn met hard materiaal zoals diamantpoeder.